Voedende (zorgende) ouder

In dit voorbeeld wilde ik mij vooral richten op het docentengedrag als voedende ouder. In het voorbeeld van docentengedrag bij de morele ontwikkeling, reageert de docent niet helemaal zoals het zou moeten. Mimi uit zijn klas heeft geen inspiratie om een reclameslogan te bedenken en weet niets waar ze goed in is. Hierop gaat de docent zelf een vervelende slogan bedenken over het feit dat Mimi dus eigenlijk niets kan. Hiermee stelt hij zich in eerste instantie op als aanklager. Hij haalt Mimi met zijn reactie naar beneden en kleineert haar op een bepaalde manier. Vervolgens merkt hij dat Mimi het niet leuk vindt en reageert hij als een redder. Hij laat nog steeds duidelijk merken dat hij het niet OK vindt dat Mimi niets weet, maar gaat haar wel helpen om iets te verzinnen. Hiermee is hij dus ondanks zijn gedrag een voedende ouder. Hij presenteert haar ideeën voor een slogan en neemt eigenlijk het denkwerk van Mimi zelf over. Dit is een reactie van een voedende ouder, zoals beschreven in kennismaking met transactionele analyse: ‘Hij betutteld ongevraagd, neemt klusjes met een zucht uit handen en ‘begrijpt’ bij voorbaat wel wat moeilijk voor de ander zal zijn. Hij denkt voor de ander, doet het woord voor de ander en knikt bemoedigend toe’ (van Westerhoven & van der Pool, 2010). De reactie van de leraar is dus een typisch voorbeeld van de ego-positie voedende ouder.

Volwassene

Als eerste ego-positie heb ik die van de volwassene gekozen, omdat ik deze terugzie bij het adolescentengedrag in mijn portret. Ik zie dit namelijk terug bij het voorbeeld van de seksuele ontwikkeling en gender. Om te beginnen gaat Niek uit het voorbeeld zelf een aantal ego-posities door. Hij is eerst een natuurlijk kind dat impulsief op dingen reageert en levendig en spontaan is. Zodra hij aan zijn eigen geaardheid begint te twijfelen en al helemaal aan de mening van zijn medemensen reageert hij op dingen als een aangepast kind. Hij weet hoe mensen tegen homoseksualiteit aankijken en daarom accepteert hij om niet uit de kast te komen om problemen te voorkomen. Later vindt hij het echter genoeg geweest en besluit hij om wel uit de kast te komen. Hij is hierin heel volwassen. Hij weet hoe mensen tegen homoseksualiteit aan (kunnen) kijken en bereidt zich daarom voor op de verschillende reacties. Vervolgens vind ik zijn medeleerlingen en vrienden ook reageren als volwassenen. Wellicht zullen er leerlingen tussen zitten die het niet zo van homoseksualiteit moeten hebben, maar alle adolescenten om Niek heen reageren leuk en laten blijken dat ze het knap vinden dat hij er voor uit komt zonder hun eigen gevoelens of gedachten naar buiten te brengen. Ze denken bewust na en reageren zoals het voor Niek prettig is, ondanks wat zij er zelf misschien over denken. Zo wordt de volwassene ego-positie ook beschreven in een kennismaking met transactionele analyse (van Westerhoven & van der Pool, 2010) waar letterlijk staat: ‘Volwassene is de ‘manager van de persoonlijkheid’. Hij schat in welke reactie in een specifieke situatie het meest adequaat is’ (van Westerhoven & van der Pool, 2010). Naar mijn mening is dat ook precies wat de leerlingen hier doen. Daarnaast stellen ze allerlei vragen aan Niek over hoe hij alles ervaart, enz. en nemen zelf een besluit over wat ze erover denken. Bij de meesten is dit dan ook dat ze het leuk vinden en het moedig vinden dat hij het verteld.

Natuurlijk (vrije) kind

Uit mijn adolescentenportret heb ik bij het adolescentengedrag een mooi voorbeeld gehaald van de ego-positie het natuurlijke kind. Dit is namelijk bij het voorbeeld over de persoonlijkheidsontwikkeling. In dit voorbeeld heb ik u kennis laten maken met Lars. Lars is een 15-jarige jongen die erg veel problemen heeft gehad op school en vooral ook met zichzelf. Toch zie ik in zijn gedrag het natuurlijke kind terug. Lars verzette zich erg tegen zijn leraren (wanneer hij ze niet mocht) en daarnaast ook tegen school in het algemeen. Hij was brutaal, kwam vaak te laat en was liever niet dan wel aanwezig. Hij besloot zomaar ’s ochtends dat hij geen zin had om naar school te gaan en was hiermee dan ook erg impulsief. Hij is levendig, wel spontaan, maar erg ongecontroleerd. Hij reageert op alles vol van emoties en zonder erg veel bewust te denken. Echter aan het einde van zijn schoolperiode begon hij wel bewuster te denken, maar ik richt me nu vooral op het begin van zijn middelbare schooltijd. Zoals wordt beschreven in kennismaking met transactionele analyse is een natuurlijk kind als volgt: ‘elk gevoel is totaal en wordt uitgedrukt zonder iets achter te houden’ (van Westerhoven & van der Pool, 2010). Dat is dan ook precies wat Lars zijn hele schooltijd deed. Als hij een docent niet mocht, moest de docent dat ervaren ook en wanneer hij een docent wel mocht, ging hij hier ook weer voor de volle 100% voor. Zijn gedrag en reacties zijn dan ook volgens dat van een natuurlijk kind: ongecontroleerd, spontaan en impulsief.

Maak jouw eigen website met JouwWeb